Wat is een depressie en wat zijn de symptomen? (met checklist)

Op dit moment heeft vijf procent van alle Nederlanders een depressie[1] en vrouwen zijn vaker de pineut dan mannen. Maar wat is een depressie precies? En wat zijn de symptomen van een depressie? Aan de hand van deze blog krijg je inzicht of jij mogelijk een depressie hebt en wat je er zelf aan kunt doen.

 Wat is een depressie?

Veel mensen ervaren weleens zo’n periode, maar is er dan direct sprake van depressiviteit?

Het antwoord is nee.

Er is pas officieel sprake van depressiviteit als er aan een aantal specifieke symptomen aanwezig zijn.

Wat zijn de symptomen van een depressie?

Voor de diagnose van een depressie maakt de huisarts gebruik van de DSM-criteria. Pas als iemand aan deze criteria voldoet is er officieel sprake van depressiviteit.

Wat houden deze criteria precies in? Laten we hier eens op inzoomen.

DSM-criteria voor de diagnose depressie

De DSM-criteria bestaan uit verschillende symptomen die onderverdeeld worden onder ‘kernsymptomen’ en ‘overige symptomen’.

Kernsymptomen

• Sombere stemming gedurende het grootste deel van de dag.
• Duidelijke vermindering van interesse of plezier in alle of bijna alle activiteiten gedurende het grootste deel van de dag.

 Overige symptomen

• Duidelijke gewichtsvermindering of gewichtstoename.
• Slapeloosheid of overmatig slapen.
• Psychomotorische agitatie (onrust) of remming.
• Moeheid of verlies van energie.
• Gevoelens van waardeloosheid of buitensporige of onterechte schuldgevoelens.
• Verminderd vermogen tot nadenken of concentratie of besluiteloosheid.
• Terugkerende gedachten aan de dood, terugkerende suïcidegedachten, of een suïcidepoging of een specifiek plan om suïcide te plegen.

De diagnose depressie kan worden gesteld bij aanwezigheid van vijf van bovenstaande symptomen, waarvan minimaal één kernsymptoom. Deze symptomen moeten minimaal twee aaneengesloten weken aanwezig zijn.[2]

Met behulp van de DSM-criteria kan depressiviteit worden gediagnosticeerd, maar je weet dan nog niet welke neurotransmitter – een communicatiestofje van de hersenen – is verstoord. Het is belangrijk om dit te weten, want er zijn verschillende neurotransmitters die de stemming beïnvloeden. Wanneer de werking hiervan verstoord raakt kan depressiviteit ontstaan. Het is belangrijk om te achterhalen welke neurotransmitter er verstoord is geraakt, want alleen dan kun je de depressiviteit effectief behandelen. Vraag jezelf dus af welke er uit balans is.

Laten we hier eens dieper op in gaan.

Welke neurotransmitter is verstoord?

Je stemming wordt beïnvloed door de neurotransmitters serotonine, dopamine en GABA. Wanneer deze goed functioneren voel je je goed, terwijl een verstoring tot symptomen leidt. Depressiviteit is één van de kenmerken van een verstoring. Bij depressiviteit wordt vaak alleen aan een verstoorde serotoninefunctie gedacht, terwijl een verstoorde werking van dopamine of GABA ook een rol kan spelen.

De centrale vraag is dus: welke neurotransmitter is verstoord?

Dit kun je achterhalen aan de hand van specifieke symptomen, die je hieronder kunt vinden.

Symptomen van een verstoorde serotoninewerking

Een depressie als gevolg van een verstoorde serotoninefunctie wordt gekenmerkt door (ongewenste) opwinding en woedeaanvallen. Daarnaast kan een verstoorde serotoninefunctie leiden tot:

• verminderde peristaltiek van de darmen (obstipatie), geitenkeutels
• verhoogde pijngevoeligheid, chronische pijn (fibromyalgie)
• slaapproblematiek
• stemmingsproblemen, sombere stemming, triest
• angst
• drang naar suiker
• weinig energie

Symptomen van een verstoorde dopaminewerking

Een verstoorde dopaminefunctie uit zich in een ‘vlakke’ depressie waarbij gevoel afwezig is. Andere symptomen van een verstoorde dopaminewerking zijn:

• gevoelloos, geen angst
• zelfmoord gedachten
• afwezigheid van creativiteit
• verminderde concentratie – stukken tekst meerdere keren moeten lezen om het te begrijpen
• verminderde thermoregulatie, moeite met aanpassen aan warmte en kou
• moeite om in actie te komen
• geen keuzes kunnen maken, alles goed vinden
• hangen i.p.v. zitten
• hele dag kunnen slapen

Symptomen van een verstoorde GABA-werking

Een verstoorde werking van gamma-aminoboterzuur (GABA) kan tot een nerveuze, angstige depressie leiden. Verder kan een verstoorde GABA-werking zich uiten in:

• angst
• stress
• malende gedachten – je hoofd komt niet tot rust
• slaapproblemen
• epilepsie

Wat moet ik onthouden?

Je stemming wordt door verschillende neurotransmitters beïnvloed: serotonine, dopamine en GABA. Een verstoorde werking hiervan kan tot een depressie leiden. Om een depressie effectief te kunnen behandelen moet je weten welke neurotransmitter er verstoord is.

En nu?

Wil jij persoonlijk evolutionair voedings-, leefstijl- en suppletieadvies kunnen geven? Inzicht krijgen in de meestvoorkomende verstoorde lichaamsfuncties inclusief symptomen, oorzaken en oplossingen? Check dan onze OERsterk Coach Opleiding.