Vasten kan dodelijk zijn
De moderne mens heeft steeds meer (werk)stress. Het is dus belangrijker dan ooit om goed voor jezelf te zorgen, ook preventief.Â
Dieper ontspannen, meer bewegen of minder eten in de vorm van intermittent fasting.Â
‘Richard, ben je gek? Ik las laatst op de NOS-website dat intermittent fasting dodelijk kan zijn.‘
Lachen of huilen?
Soms weet ik niet of ik moet lachen of huilen als ik deze krantenkoppen lees. Er is namelijk een radicaal gebrek aan goede onderzoeksjournalistiek in Nederland.
Kranten apen elkaar allemaal na met domme koppen zonder hun huiswerk goed te doen. Het is de reden dat ik sinds een aantal jaar al mijn krantenabonnementen heb opgezegd, en bijna geen nieuws meer kijk of volg (ik krijg via mijn volgers vanzelf de actuele krantenkoppen via DM’s op Social Media toegestuurd, waarvoor dank. Mijn team koppelt dit weer aan mij terug).
Ik zal in dit blog een aantal voorbeelden noemen van een wereld die verzuipt in de kennis en informatie, maar waarin de wijsheid steeds meer verloren lijkt te zijn.
Intermittent fasting: hoe zit het precies?
De studie over intermittent fasting die veel stof deed opwaaien werd gepresenteerd op een poster tijdens een conferentie van de Amerikaanse Hartstichting.Â
Het betreft een observationele studie waarin mensen door middel van vragenlijsten hebben ingevuld wat ze gisteren hebben gegeten, en ook binnen welk tijdskader.Â
Observationeel onderzoek is zeer onbetrouwbaar als het over voeding gaat. Ook is het invullen van lijstjes van wat je gister hebt gegeten in de praktijk zeer onbetrouwbaar (heet recall bias in de wetenschap)
De onderzoeksgegevens zijn nog niet gepubliceerd of door andere experts gecontroleerd (dus nog niet vrijgegeven). Belangrijke details ontbreken, zodat er geen zinvolle conclusies getrokken kunnen worden. Wel voorbarige onvolledige conclusies die de aandacht trekken door middel van populistische krantenkoppenÂ
Er waren grote verschillen tussen de Intermittent Fasting (IF)-groep en de controlegroep. Misschien het opvallendste aan dit onderzoek: de IF-groep bestond uit slechts 414 deelnemers, terwijl de controlegroep uit 11831 deelnemers bestond. De deelnemers uit de IF-groep hadden daarnaast gemiddeld een hoger BMI, rookten meer en waren veel jonger dan de controlegroep. Het waren dus niet twee homogene groepen die op elkaar lijken en die je met elkaar kunt vergelijkenÂ
Verder is niet duidelijk wat de mensen precies aten, dus dit kan ook zeer ongezond voedsel zijn binnen een kort tijdsbestekÂ
Conclusie: de sensationele krantenkoppen op basis van zeer onvolledige en vertekende informatie kunnen in de prullenbak. Daarnaast worden mensen onterecht bang gemaakt voor positieve stappen binnen een gezonde leefstijl (waar veel commerciële industrieën weinig baat bij hebben, dus het is een interessant krachtenveld)Â
Wel een positief effect
In ons boek De Gouden GezondheidsGids benoemen we – maar dan wel goed onderbouwd – verschillende vormen van Intermittent Fasting, en ook de gezondheidsvoordelen zoals gewichtsverlies.Â
Dit laat een recente meta-analyse uit 2024 ook zien. De onderzoekers tonen aan – dit keer wel met degelijk onderzoek in plaats van de observationele studie hierboven – dat Intermittent Fasting een positieve invloed heeft op het verlagen van de BMI, afname van lichaamsvet, het verbeteren van de insulinegevoeligheid, het verlagen van de bloedvetten (LDL-cholesterol en triglyceriden) in vergelijking met de controlegroepen.Â
Het zou een verfrissing zijn als de journalisten van het AD, Telegraaf of de NOS hier ook aandacht aan zouden besteden, zodat Nederland stapje voor stapje gezonder wordt.Â
Vlees en vis in het verdomhoekje
Het eten van vlees wordt door politiek en media ook steeds meer geframed als negatief en ongezond. In 2022 stond er bijvoorbeeld op de NOS-website een artikel met de titel: Kabinet onderzoekt belasting op vlees, consument moet minder vlees gaan eten.Â
In de supermarkt komen sinds 2024 steeds minder vlees- of visrecepten. Merken zoals Conimex, Fairtrade Original, Jumbo en Knorr passen hun recepten voor maaltijden op verpakkingen aan, zodat de helft van de recepten geen vis of vlees bevatten. Het is onderdeel van een wereldwijde ontwikkeling waarin het eten van vlees of vis steeds minder gewenst lijkt.Â
Eind 2023 schreef ik een uitgebreide blog met mijn visie op vlees of vegan. Inhoudelijk is er een groot verschil tussen een biologisch stuk vlees en een kunstmatig gefabriceerde Beyond Meat-burger. Het is appels met peren vergelijken, want qua inhoud is een écht stuk biologisch vlees niet te compenseren of te overtreffen door een namaakhamburger vol ingrediënten die bijdragen aan onbalansen in de humane fysiologie. Let wel, er is ook een groot verschil tussen bio-industrievlees en wild grasgevoerd vlees.Â
Deze genuanceerde verschillen lees je bijna nooit in de traditionele media terug. Daar zijn de koppen vooral bedoeld om aandacht te trekken, maar is de inhoud vaak ook eenzijdig in de trant van:Â
‘Vlees is slecht en ongezond.’Â
‘Het coronavaccin is veilig en heeft alleen voordelen.’
Maar is dit laatste ook echt waar?Â
Het sprookje van het coronavaccin
Het RIVM en de politiek houden vol aan het heilige mantra dat het coronavaccin een fantastische vondst is geweest, met hoofdzakelijk voordelen (over de oorzaken van de geheimzinnige hoge oversterfte wordt al jaren gezwegen).Â
Ook hier faalt de onderzoeksjournalistiek. Ik verdiep me maandelijks in deze materie, maar schrijf er nog niet vaak over. Enerzijds omdat het onderwerp enorm beladen is en anderzijds omdat ik wacht totdat er meer zekerheid over de conclusies is (dit wordt in de wetenschap consensus genoemd). Het lastige is alleen: ook hier spelen enorme financiële en commerciële belangen, waardoor de zoektocht naar de waarheid geen eerlijk en transparant podium krijgt in de reguliere media.Â
Het gaat hier nog geen eens om het zoeken van een schuldige, maar meer om als collectief te leren en te groeien (en deze geleerde lessen mee te nemen als er in de toekomst een nieuwe pandemie mocht komen).Â
Eén ding is wel helder: de officiële instanties hebben belabberde slechte statistiek. Daarom volg ik bijvoorbeeld eerder een pionier als Herman Steigstra. Sinds kort heeft hij de Oversterftemonitor Nederland gelanceerd. Inmiddels wijzen er genoeg signalen in de richting dat het coronavaccin geen heilige levenselixer was/is.Â
Wordt dus in de toekomst vervolgd, want ik blijf de ontwikkelingen en doorbraken – meestal buiten de officiële nieuwskanalen – volgen.Â
Leefstijl als medicijn?
Ik sta al jaren op de barricaden voor leefstijl als (preventief) medicijn. Daar sluit de OERsterk Podcast met neuroloog Wardell Amerika naadloos op aan.Â
De moderne mens wordt steeds dikker, wat leidt tot een toename van mensen met het metabool syndroom en diabetes type 2. Dit geeft weer meer kans op onder andere het ontwikkelen van verschillende kankersoorten.Â
We zouden de kracht van leefstijl dus steeds meer mogen inzetten. Toch staat in de nieuwe standaard van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) voor de behandeling van diabetes type 2 bijna niets over voeding en leefstijl. Er wordt bijvoorbeeld helemaal niets over koolhydraatbeperking gezegd.
Een gemiste kans. Stichting Je leefstijl als medicijn kwam gelukkig wel met een sterk inhoudelijk praktisch commentaar.Â
Als je meer verdieping wilt over hoe het kan dat de diabeteszorg het in de verkeerde hoek zoekt is deze recensie van het boek Rethinking Diabetes van Gary Taubes een aanrader.Â
Concreet: ik verbaas me vaak dat er aan de zoektocht naar de waarheid en aan de juiste integratie van de evolutionaire leefstijlgeneeskunde onvoldoende waarde wordt gehecht in de politiek, media en bij officiële instanties die ons land en de wereld leiden.Â
Daarom zal ik met OERsterk mijn licht en waarheid blijven delen. Neem ook mijn visie vooral met maximale twijfel aan, doe waar nodig je eigen onderzoek en creëer zo je eigen waarheid die hopelijk ook bijdraagt aan een wereld met meer bewustzijn, liefde en heling.Â