Is jouw vitamine K-status ook niet optimaal?

Volgens professor Cees Vermeer – de vitamine K-expert van de Universiteit van Maastricht – heeft bijna iedereen in Nederland een suboptimale vitamine-K status. 40 procent van de Nederlanders heeft zelfs een zorgwekkend vitamine K-tekort. Dit is in tegenspraak met het RIVM, die beweert dat een vitamine K-tekort nauwelijks in ons land voor komt.

Vermeer geeft aan dat de gemiddelde Nederlander inderdaad voldoende vitamine K binnenkrijgt voor de belangrijkste functie, namelijk voor de bloedstolling. Maar volgens Vermeer krijgt 40 procent van de bevolking een tekort aan vitamine K binnen voor twee andere belangrijke functies: een sterke botopbouw en gezonde bloedvaten. Een laag vitamine K-gehalte leidt tot een verminderde elasticiteit van de bloedvaten, waardoor ze op den duur verkalken. Volgens Vermeer loopt 40 procent van de Nederlanders daarom onnodig risico op schade aan hart- en bloedvaten. Dit percentage is gebaseerd op onafhankelijke berekeningen door de universiteit van Leuven, Groningen en Amsterdam.[1]

Functies van vitamine K

Vitamine K1 en K2 hebben dezelfde functies, ze spelen namelijk een rol bij:

• de bloedstolling
• een sterke botopbouw en bij de preventie van botbreuken
• de preventie van hart- en vaatziekten

Welke supplementen zijn belangrijk voor optimale gezondheid?

In mijn gratis Masterclass “Suppletie” leer je alles over de verschillende supplementen, welke essentieel zijn en wanneer je ze zou moeten nemen. Een breed perspectief op het moderne leefpatroon. 

Meer informatie over deze gratis masterclass

Symptomen van een vitamine K-tekort

Een vitamine K-tekort kan zich uiten in:

• bloedingen die opeens ontstaan (neus en tandvlees)
• vertraagde bloedstolling, waardoor een wond langdurig blijft bloeden
• menstruaties met veel bloed
• aderverkalking
• zwakke botten/botbreuken
• snel/vaak blauwe plekken

Oorzaken van een tekort

Een vitamine K-tekort komt onder andere voor bij pasgeboren kindjes en bij mensen met opnamestoornissen door onder andere een slechte vetvertering (je hebt dan plakpoep en veel wc-papier nodig). Daarnaast kan een tekort voorkomen bij patiënten die langdurig antibiotica hebben gebruikt. Antibiotica doodt namelijk bacteriën. Niet alleen de slechte, maar ook de goede vitamine K-producerende bacteriën.[2] Uiteraard kan een vitamine K-tekort ook ontstaan door een gebrekkig voedingspatroon.

Bronnen van vitamine K

Vitamine K1 komt voornamelijk in plantaardige voedingsmiddelen voor, zoals in groene groenten (boerenkool, veldsla, andijvie, spinazie, broccoli) en groene kruiden (basilicum en peterselie). Vitamine K2 zit in geringe mate in dierlijke voeding zoals ei, lever en kip. Daarnaast zit het ook in zuivelproducten, maar naar mijn mening is dat geen optimale mensvoeding.

Daarnaast kunnen kleine hoeveelheden vitamine K2 door darmbacteriën geproduceerd worden. Het probleem is alleen dat maar weinig mensen een gezonde darm hebben. Daarnaast is het nog maar de vraag in hoeverre deze vitamine K wordt opgenomen.

Te weinig groene groenten

De meeste mensen eten veel te weinig groenten. Groene groenten zijn een belangrijke bron van vitamine K. Het eten van te weinig groenten – met name een tekort aan groene groenten – kan tot een vitamine K-tekort leiden. Hierdoor lopen veel mensen een onnodig verhoogd risico op hart- en vaatziekten, maar ook op botontkalking. Een tekort aan vitamine K kan, naast het eten van groene groenten, ook met een supplement worden opgelost.[3]

Let wel op bij het gebruik van bloedverdunners (medicijnen) uit de groep vitamine K-antagonisten. Voorbeelden hiervan zijn acenocoumarol en fenprocoumon. Deze gaan bloedstolling tegen door de bloedstollende werking van vitamine K te remmen. Het gebruik van vitamine K-supplementen kan de werking van bloedverdunners verminderen, wat tot een gevaarlijke situatie kan leiden. Uit onderzoek blijkt dat het effect van bloedverdunners niet geremd wordt door vitamine K1-supplementen met doseringen tot 100 mcg per dag. In hoeverre dit voor vitamine K2-supplementen geldt is ons niet bekend. Het is daarom raadzaam om in ieder geval geen supplementen met meer dan 100 mcg vitamine K te gebruiken als je eerdergenoemde bloedverdunners gebruikt. Bovendien raden we je dan aan om je regelmatig door je arts te laten onderzoeken, zodat je een eventuele wisselwerking tussen het vitamine K-supplement en de bloedverdunners vroegtijdig opspoort.[4]

Wat moet ik onthouden?

Bijna iedereen heeft een suboptimale vitamine K-status en 40 procent van de Nederlandse bevolking heeft een zorgwekkend tekort. Hierdoor lopen zij onnodig risico op onder andere hart- en vaatziekten en botontkalking. Vitamine K1 zit met name in groene groenten en vitamine K2 in eieren, lever en kip. Ook zijn er supplementen met vitamine K.

En nu?

Meten is weten. Benieuwd naar jouw vitamine K-status met een simpele vingerpriktest? Lees dan hier meer over de vitamine K2 die wij gebruiken!