Vitamine D is van levensbelang. Het heeft verschillende functies binnen je lichaam. Meestal wordt er alleen aandacht besteed aan de gezondheidsvoordelen van deze vitamine. De risico’s op een vitamine D-overschot worden nauwelijks benoemd. Gelukkig komt een teveel aan vitamine D niet veel voor. Wel is het goed om te weten wanneer je een verhoogd risico loopt op een overschot en wat de gevolgen hiervan zijn.
Wat doet vitamine D met je lichaam?
Allereerst is het goed om te weten wat vitamine D in je lichaam doet. Vitamine D heeft verschillende functies (National Institutes of Health, 2022). Allereerst is de vitamine nodig voor de opname van calcium en fosfor in je darmen en het behoud van normale calcium- en fosforwaarden in je bloed. Het calcium en fosfor zijn op hun beurt hard nodig voor een goede opbouw van je gebit en botten. Daarom is vitamine D essentieel voor het behoud van gezonde botten en tanden. Maar ook voor een normale spierfunctie, want calcium is ook nodig voor een goede werking van de spieren. Het voorkomt onvrijwillige spierspanningen die tot krampen en spierspasmen leiden.
Daarnaast heb je vitamine D nodig voor een goede werking van je immuunsysteem. Het zorgt er mede voor dat je immuunsysteem werkt zoals het hoort. Schadelijke ziekteverwekkers worden aangevallen en snel uitgeschakeld, terwijl onschadelijke voedingseiwitten en gezonde lichaamseigen cellen met rust gelaten worden.
Welke supplementen zijn belangrijk voor optimale gezondheid?
In mijn gratis Masterclass “Suppletie” leer je alles over de verschillende supplementen, welke essentieel zijn en wanneer je ze zou moeten nemen. Een breed perspectief op het moderne leefpatroon.
Overige functies van vitamine D zijn:
- Het verminderen van ontstekingen.
- Het behouden van een gezond darmslijmvlies.
- Het reguleren van je suikerstofwisseling.
- Het onder controle houden van het delen en afsterven van cellen.
In welke voeding zit vitamine D?
Voedingsmiddel | mcg per 100 g |
---|---|
Gerookte paling: | 20.4 |
Gerookte sprotfilet: | 13 |
Gegrilde sardientjes: | 12.3 |
Zalm uit blik: | 10.9 |
Gerookte heilbot: | 9 |
Gerookte makreelfilet: | 8.2 |
Haring: | 6.2 |
Gerookte zalm: | 4 |
Sardientjes in olie uit blik: | 3.3 |
Biologisch gekookt kippenei: | 2.3 |
Hoe hoog moet je vitamine D waarde zijn?
Wat verstaan we eigenlijk onder te veel vitamine D? Voor de meeste vitamines en mineralen is er een aanvaardbare bovengrens vastgesteld. Dit is de hoogste inname waarbij er geen schadelijke gevolgen voor de gezondheid te verwachten zijn. De aanvaardbare bovengrens voor vitamine D verschilt per leeftijdscategorie en is als volgt (Voedingscentrum):
0 tot 1 jaar: 25 microgram (1.000 IE) per dag
1 tot en met 10 jaar: 50 microgram (2.000 IE) per dag
11 jaar en ouder: 100 microgram (4.000 IE) per dag
Dit is een prima richtlijn, maar op individueel niveau kun je beter kijken naar de vitamine D-waarde in je bloed. Volgens vitamine D-expert en professor Michael F. Holick is er geen nadeel aan het verhogen van onze vitamine D-inname tot een waarde van minimaal 75 nmol/L (30 ng/mL) en tot maximaal 100-150 nmol/L (40-60 ng/mL) (Holick & Charoenngam, 2020).
Ook de Vitamin D Society – een groep vitamine D-onderzoekers – geeft aan dat een vitamine D-waarde tot 150 nmol/l veilig is (Vitamin D Society, 2022). Het is zelfs zo, dat bij mensen die veel buiten zijn, vitamine D-waarden van 115 tot 163 nmol/L zijn gemeten. Op basis van deze gegevens kunnen we stellen dat een bloedwaarde tot 150 nmol/L voor vrijwel iedereen veilig is en dat nadelige effecten vooral optreden bij een hogere bloedwaarde dan dat (National Institutes of Health, 2022).
Maar er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen. Sommige mensen hebben een genetische aandoening – zoals sarcoïdose – die ervoor zorgt dat hun lichaam vitamine D op een andere manier verwerkt. Hierdoor kunnen zij ook bij lagere bloedwaarden nadelige effecten van vitamine D ondervinden. Het is dus lastig om via één vaste richtlijn te bepalen wat te veel vitamine D is.
Klik hiernaast om te lezen waarom vitamine D zo belangrijk in de strijd tegen Corona is.
Verder is vitamine D betrokken bij het reguleren van je suikerstofwisseling en het onder controle houden van het delen en afsterven van cellen.
Vitamine D heeft dus veel gezondheidsvoordelen, maar kan het ook nadelen hebben als je er te veel van binnenkrijgt? Het antwoord lees je hieronder.
Vitamine D in de strijd tegen Corona (COVID-19). Zijn supplementen nodig?
Er lijkt een verband te zijn tussen vitamine D en Corona, maar hoe zit dat precies? En is het nodig om vitamine D-supplementen te gebruiken?
Wat zijn de symptomen van teveel vitamine D?
Symptomen van een teveel aan vitamine D zijn onder andere:
- Verlies van eetlust
- Koorts
- Rillingen
- Dorst
- Misselijkheid, braken
- Slaperig zijn
- Obstipatie
Deze symptomen treden alleen op als je gedurende langere tijd teveel vitamine D inneemt. In het ergste geval treed er door een overschot aan vitamine D schade op aan bepaalde organen, zoals je hart, bloedvaten en/of nieren (Zorgwijzer).
Welke supplementen zijn belangrijk voor optimale gezondheid?
In mijn gratis Masterclass “Suppletie” leer je alles over de verschillende supplementen, welke essentieel zijn en wanneer je ze zou moeten nemen. Een breed perspectief op het moderne leefpatroon.
Kan een teveel aan vitamine D kwaad?
Omdat vitamine D de opname van calcium in je darmen verhoogt, leidt een teveel aan vitamine D tot een verhoogde calciumwaarde in je bloed. Dit wordt hypercalciëmie genoemd. Er kunnen dan kalkafzettingen in het lichaam ontstaan, wat tot nierschade kan leiden.
Mensen met een verstoorde nierfunctie en de auto-immuunziekte sarcoïdose hebben een grotere kans op het ontwikkelen van een verhoogde calciumwaarde en op verkalking van zachte weefsels (Saidenberg-Kermanac’h et al., 2018).
Aangezien vitamine D de calciumopname stimuleert, zijn vitamine D-supplementen voor deze mensen mogelijk niet geschikt. Een onderzoek uit 2014 toonde aan dat vitamine D-suppletie veilig was bij mensen met sarcoïdose, maar andere onderzoeken laten zien dat de kans op een verhoogde calciumwaarde toeneemt door vitamine D-suppletie (Kamphuis et al., 2014). Voor mensen met sarcoïdose of een verstoorde nierfunctie is het raadzaam om eerst met een arts te overleggen of vitamine D-suppletie veilig is. Dit lijkt namelijk per individu te verschillen.
6 gedachten over “Wat zijn de risico’s van te veel vitamine D?”
Wat betreft de nadelen van vitamine D, ik had inderdaad begrepen dat een te hoge inname van vitamine D kan leiden tot een afzetting van kalk in de aderen. Maar ik dacht ook dat een voldoende inname van vitamine K2 er vervolgens voor kan zorgen dat dit niet/minder gebeurt en dat de D3 gaat werken op de plekken waar je het nodig hebt. Klopt dit inderdaad?
Ander vraagje, ik gebruik Vitaily Vegan sinds het beschikbaar is. In het artikel zie ik uitsluitend dierlijke bronnen van vitamine D. Wat is dan de bron van de vitamine D3 in Vitaily Vegan?
Alvast bedankt!
Klopt inderdaad, Vinay. Vitamine D3 en vitamine K2 horen samen te werken.
En bron is via fermentatie vanuit plantaardige olie (dus vegan). Alle goeds!
Mijn biologische tandarts raadde mij ivm een kaakoperatie oa dagelijks 20.000 ie vitamine D aan 500mcg… ik vond dat wat spannend dus heb het tabletje in 2-en gebroken. Denk jij dat ik het hele tabletje zonder problemen 6 maanden kan slikken als ik dit met Vit k2 (210 mcg) combineer?
Ja, ik denk dat jouw biologische tandarts een expert op dit gebied is. Ik zou hem vertrouwen en zijn advies opvolgen. Alle goeds!
Dankje voor je snelle antwoord. Overigens net jouw ‘ontwerp je 2022’ van Kukuru bekeken en ik was mega enthousiast, dank voor je duidelijke verhaal en nuttige info…!
Leuk te lezen, Miranda, en met liefde!